Saint-Florentin heeft een tentoonstelling over de artieste Joséphine Baker samengesteld, ter gelegenheid van haar bijzetting in het Pantheon in Parijs.

In Frankrijk is het overbrengen van de resten van een belangrijke man of vrouw naar het Panthéon groot nieuws. Er is daar zelfs een werkwoord voor: panthéoniser. Landgenoten, die vaak al tientallen jaren of meer overleden zijn en die iets groots hebben gedaan voor het vaderland, kunnen overgebracht worden naar het Pantheon op voorspraak van de Franse President.

Joséphine Baker was een beroemde artieste, verzetsstrijdster en activiste van Amerikaanse origine die bewust heeft gekozen voor de Franse nationaliteit. In 1975 is ze overleden en begraven in Monaco. Zij is daarmee de eerste niet-witte vrouw die een plaatsje krijgt in het Panthéon. 

Vanaf 6 november 2021 brengt Saint-Florentin hulde aan Joséphine Baker door middel van een openluchttentoonstelling over het leven van de artieste. ‘Deze retrospectief kun je buiten beleven. Voor iedereen toegankelijk, ook zonder gezondheidspas’, aldus Carole Fournier, directrice van het toeristenbureau van Serein-et-Armance.

De verschillende periodes uit het leven van deze beroemde activiste worden gepresenteerd op allerlei sociaal-culturele locaties in het centrum van Saint-Florentin. Op de gevel van het VVV-kantoor wordt de kindertijd, de jeugd en het huwelijk van Josephine Baker met de voetballer Jean Lion geprojecteerd. ‘Ze kreeg de Franse nationaliteit na haar huwelijk in 1937,’ legt de directrice uit.

Op vakantie in Saint-Florentin

Josephine Baker ontmoette later de zwager van haar man, Charles Daullé, directeur van de Florentijnse snoepfabriek Dolis.

‘Ze kwam vroeger vaak naar Saint-Florentin op vakantie. Mensen die haar kenden hebben goede herinneringen aan haar’, zegt Carole Fournier.

In het museum is een overzichtstentoonstelling gemaakt van de acties van de zangeres in het verzet. ‘Ze sloot zich aan bij de Franse Strijdkrachten in 1939. Ze werkte als spion en toerde om de troepen te motiveren.

Tegen rassenscheiding

De werken en het gezinsleven van Josephine Baker worden uitgebeeld op de gevel van de gemeentelijke mediatheek. ‘Tijdens haar leven adopteerde de zangeres 12 kinderen. Ze noemde haar familie de regenboogstam, met een knipoog naar hun verschillende afkomst,’ zegt Carole Fournier.

Josephine Baker zette zich ook in tegen rassenscheiding. ‘Zij was de enige vrouw tijdens de Mars naar Washington die een toespraak hield naast Martin Luther King in 1963,” zegt de directeur van het toeristenbureau. De mars naar Washington (March on Washington for Jobs and Freedom) was een betoging die op 28 augustus 1963 werd gehouden in Washington D.C. om op te komen voor de rechten van de Afro-Amerikaanse burgers. Na de mars gaf Martin Luther King in de National Mall zijn beroemde toespraak I Have a Dream.

Deze anekdote is te vinden op de gevel van l’Espace famille Florentinois. De wandeling wordt onderbroken door vertellingen die langs de hele route in de etalages van een tiental winkels in het centrum te zien zijn.

Aart Sierksma

Bron: Joséphine Baker mise à l’honneur dans le centre-ville de Saint-Florentin : “L’artiste venait ici en villégiature, les gens qui l’ont côtoyé gardent un bon souvenir d’elle” [Lucas Mollard]