De boeren in de Yonne, of het nu graanboeren of veetelers zijn, krijgen als eerste te maken met de oorlog in Oekraïne. ‘En dit is niet voor het eerst. We gaan van crisis naar crisis’, zegt Timothée Schaller die in januari 2019 in Préhy is gaan boeren. Zijn eerste zomer werd gekenmerkt door droogte, en het jaar daarop door het begin van de pandemie. ‘Milieu, covid en nu dus de oorlog in Oekraïne. We volgen de ontwikkelingen op de voet, net als iedereen maar voor onze sector kan het grote gevolgen hebben als het conflict tussen Oekraïne en Rusland in een stroomversnelling komt.’

Prijzen rijzen de pan uit

‘De prijzen exploderen en de aanvoer van grondstoffen wordt steeds moeilijker. De stijging van stookolie bijvoorbeeld. Twee dagen na het begin van de oorlog hebben we 3.000 liter gekocht, omdat ik bang was voor een totaal tekort. Tijdens de gezondheidscrisis stond de markt ook al sterk onder druk. In juni heb ik een zaaimachine besteld, die is vorige week pas geleverd. En wat dacht je van de prijs van organische mest. Die ging van €400 naar €700 per ton. Voeg daarbij de klimatologische risico’s van 2021, de voorjaarsvorst op onze wijngaard van 7ha en een gehalveerde productie.’

‘Er zijn veel gevechten te leveren… Het sleutelwoord is anticiperen, voorraden aanleggen. Wij verbouwen onze producten, op de ongeveer honderd hectare die we hebben, op biologische wijze. Onze prijzen worden niet geïndexeerd aan de wereldprijzen’ , legt Timothée Schaller uit.

Damien Renoux, een graanboer in het noorden van het departement, produceert daarentegen op conventionele wijze en snapt helemaal niks meer van de prijzen. ‘Op één dag kunnen de prijzen totaal verschillend zijn. Zelfs in een paar uur kunnen de prijzen met tientallen euro’s per ton variëren en dat betekent dan enkele tienduizenden euro’s aan het eind van de keten voor de boer.’

‘Op de boerderijen hebben we bijna geen voorraden meer, alles was al min of meer verkocht’, verklaart de graanboer, die onlangs tot voorzitter van de Union des productions végétales de l’Yonne (UPVY) is verkozen. ‘Het blijft een speculatieve markt. Als er op 15 juni hagel valt, en we de oogst als verloren moeten beschouwen … We kunnen ons niet te veel vastleggen op de komende oogsten. Aan de andere kant hebben we te maken met een stijging van de kosten, daar kunnen we wel zeker van zijn. Daarbovenop komt het stikstof verhaal. Voor dit jaar is het geregeld. Maar voor volgend jaar? We weten het niet. Er zijn nog zoveel vragen zonder antwoorden.’

De aanpassingen die wij in de loop van enkele jaren hebben moeten doorvoeren, zullen nu sneller moeten’, reageert Jean-Louis Riotte, voorzitter van de unie van Charolais-fokkers in de Yonne. Ik maak me vooral zorgen over morgen, overmorgen. Hoe gaan we onze dieren voeden? Hoe gaat het fokprogramma eruitzien? De crisis in Oekraïne versnelt alles. Naast de ingewikkelde problemen in verband met de klimaatverandering, stelt de kweker uit Angely ook de kwestie van de bevoorrading en de risico’s van tekorten aan de orde. ‘We moeten ons gezond verstand weer gaan gebruiken om de lokale economie levend te houden en we moeten proberen iedereen erbij te betrekken.’

Aart Sierksma

Bron: Les agriculteurs icaunais face aux conséquences de la crise en Ukraine: ‘Je suis surtout inquiet pour demain’ [Caroline Girard]