Tien jaar geleden nog kon je zoeken wat je wilde; elke zoektocht naar informatie over het kasteel van Alone-Toulongeon was tevergeefs. Vandaag de dag verschijnen er in één zoekopdracht op het internet verschillende sites. Het is de vrucht van het werk van Bernard Gueugnon, die deze historische plek uit de vergetelheid heeft gehaald.

Een ontmoeting.

Niets heeft Bernard Gueugnon, toenmalig directeur van het Gueugnon College, voorbestemd om historicus te worden. Hij erfde de molen van Toulongeon bij de dood van zijn ouders in 2001. Ze hadden het eigendom verworven in 1997, na verliefd te zijn geworden op de vijver die de ruïnes omringde. Het waren de ruïnes van het kasteel van Toulongeon, waarvan alleen de noordelijke toren nog zichtbaar was. De vijver had een open verbinding met de oude gracht.

De geboorte van een passie

‘Oorspronkelijk was ik niet van plan om iets te doen’, zegt Bernard. ‘We wisten een beetje van de geschiedenis van de mensen die hier hadden gewoond. Maar in 2007 was ik na een operatie aan huis gekluisterd en begon ik een boek van Anatole de Charmasse te lezen, dat het verhaal van het kasteel vertelde. Dit werd het uitgangspunt van mijn echte interesse in deze vesting’, legt Bernard Gueugnon uit. ‘In 2008 kon ik met pensioen en werd ik verliefd op deze oude stapel stenen. Daarna volgden de ontwikkelingen elkaar in een snel tempo op.’
Parallel aan de restauratiewerkzaamheden verrichtte Bernard Gueugnon onderzoek om de ware identiteit van het huidige Château d’Alone-Toulongeon te achterhalen.

Een beetje geschiedenis

De overblijfselen dateren uit de 12de eeuw, maar het kasteel van Toulongeon werd afgebroken en herbouwd tussen 1756 en 1759.
In de 17e eeuw woonden er beroemde mensen: de familie Toulonjon, de ouders van Mme de Sévigné, Sainte-Jeanne-de-Chantal, Bussy-Rabutin en Charles Gravier de Vergennes.
Een foto van een schilderij getuigt van het feit dat het in 1820 nog overeind stond, alleen het dak was ingestort. Het werd niet vernietigd tijdens de Revolutie, wel werd het daarna geplunderd en vervolgens stortte het in de 19e eeuw in.

En wat nu?

‘Het is interessant om de opéénvolgende bewoners van het kasteel te reconstrueren om het belang van dit kasteel beter te kunnen begrijpen’, zegt Bernard Gueugnon, die nog verder wil gaan in de ontdekking van de overblijfselen.
Voor hem is het belangrijkste werk nu gedaan. ‘Alone-Toulongeon staat weer op de kaart en er is nog genoeg om mee bezig te zijn’. Zo verschijnt er regelmatig een publicatie van zijn hand en grijpt hij elke gelegenheid aan om mensen de site te laten ontdekken. ‘Ik heb zo veel informatie om te delen over deze rijke geschiedenis. Iedereen die geïnteresseerd is, moet niet aarzelen om contact met mij op te nemen’, concludeert de historicus.

Opmerking: Contactadres van Bernard Gueugnon in Toulongeon: 71 190 La Chapelle- sous-Uchon. Tel. 06 81 97 59 04. E-mail: bernardgueugnon@aol.com en zijn Facebook-pagina: Alone Toulongeon.

Enkele cijfers:

2008
Bernard Gueugnon schreef als uitgangspunt een artikel over het kasteel dat als basis diende voor het verkrijgen van toestemming om de restauratie te starten.
2009
Bernard kreeg het label van de Fondation du Patrimoine om het werk te starten, waardoor hij subsidie kon krijgen. Hij begint met de restauratie van de noordelijke toren.
2011
Bernard Gueugnon herstelt de vierkante toren, bekend als de toren van Alone, die aan de noordelijke toren grenst.
2012
Bernard ging verder met het droogleggen van de gracht om de twee andere torens, West en Oost te kunnen restaureren.
➤ Het werk werd uitgevoerd samen met de buurman van Bernard, een metselaar, en met de hulp van enkele vrienden en leden van het Centre de Castellologie de Bourgogne (CeCaB).
➤ Van 2008 tot heden heeft Bernard Gueugnon historisch onderzoek verricht, opnieuw in samenwerking met het CeCaB, waarvan hij momenteel de penningmeester is.
➤ De allereerste kasteelheer heette Bernard d’Alone in 1151.

Aart Sierksma

Bron: Bernard, propriétaire passionné du château d’Alone-Toulongeon [Guy Lhenry]