Je vous ai tant aimés.

Benjamin Castaldi heeft een boek geschreven, waarin hij de sterke band beschrijft die hem verbond met Simone Signoret, zijn grootmoeder. Het echtpaar Signoret-Montand, de geschiedenis, de film, het lief en leed in de familie. Alles komt aan bod.

Was niet alles al over hen gezegd?

Wat me interesseerde was dat ze allebei in één boek aan bod moesten komen. Er waren al een biografieën over mijn oma en ook over Montand. Verschillende auteurs hebben de twee los van elkaar in allerlei boeken beschreven, maar nog nooit is er een boek over het echtpaar samen geschreven en dat is eigenlijk best wel verbazingwekkend! Ik denk dat je kunt zeggen dat je dit echtpaar niet los van elkaar kunt zien. 

Het zijn net magneten…

Dat is heel mooi gezegd. Als we iets willen doen om de herinnering levend te houden, is het belangrijk ze samen te brengen in een gemeenschappelijk verhaal.

Mijn oma zou zich behoorlijk geïrriteerd hebben aan de sociale media

Wat heb je geleerd van deze gezamenlijke geschiedenis?

Dat ze elkaar goed aanvulden. Het is altijd in de mode geweest om ze tegen elkaar op te zetten, mijn oma was zogenaamd intelligenter dan hij. Ik denk dat dat een hoop onzin was en een gebrek aan begrip over hoe hun relatie werkelijk was. Ik denk dat Montand evenveel van mijn oma heeft geleerd als mijn oma van Montand. Het is waar dat ze veel las, maar uiteindelijk wist ze niet alles, vooral niet over de arbeidersklasse waar Montand vandaan kwam. Maar ik heb veel geleerd over de jeugd van mijn oma, bijvoorbeeld dat ze tijdens de oorlog bijna door de Duitsers was opgepakt. Het schrijven van dit boek was een ware ontdekkingstocht.

Hij, de zoon van Italiaanse gastarbeiders, en zij, de dochter van een middenstandsgezin. Belichamen zij de diversiteit voor die tijd?

Ja natuurlijk doen ze dat. Ze leefden in een snel veranderende samenleving. Mijn oma heeft zich erg verzet tegen alle vervolgingen, ook al heeft ze die niet echt meegemaakt. Maar Montand wel. Hij vluchtte bijvoorbeeld voor het Italiaanse fascisme.

Als waarnemers van de samenleving, wat zouden zij zeggen over onze tijd?

Mijn oma zou zich behoorlijk ergeren aan alle sociale media. Deze maffia van de straat, die voor eigen rechter speelt, zou zij verafschuwen. Zij zou geschokt zijn om te zien hoe je door de sociale media veroordeeld kan worden. Montand, van zijn kant, zou heel snel zijn weg gevonden hebben en blij zijn met al die verschillende media. Mijn oma zou trouwens ook genoten hebben van zo veel verschillende kanalen. Zij was een echte nieuwsjunk en zou uren op de nieuwszenders hebben doorgebracht.

Mijn oma is in de vergetelheid geraakt

Montand-Signoret, sterren… die mensen onder de 30 niet meer kennen. Betreur je dat?

Ik besefte hoe mijn oma totaal in de vergetelheid is geraakt. Misschien is het onze eigen schuld omdat we bijna nooit meer iets van ze op televisie zien, behalve Le chat of La veuve Couderc. Dat is ook de reden waarom ik dit boek wilde maken, zodat ze weer bij de jongeren onder de aandacht komen. Als er maar een paar zijn die Simone Signoret of Yves Montand willen leren kennen, ben ik al tevreden.

Wat zou je zeggen over je lieve “mémé”, alias Simone Signoret, om haar voor te stellen?

Ze was een zeer vrijgevochten vrouw, geliefd, en liet zich niet makkelijk voor een karretje spannen. Ze kon zich erg opwinden als iets haar niet zinde. Maar bovenal was ze een geweldige actrice.

En wie was Montand?

Hij was een buitengewone toneelspeler, de Patric Bruel van deze tijd. Montand veroverde de wereld. Hij was een ster zoals we vandaag de dag niet meer kennen, met een ongelooflijke uitstraling.

Niet in de Casque d’or blijven hangen was een enorme uitdaging

Was de Marilyn-affaire, die een romance onthulde tussen de Amerikaanse ster en Montand, een belangrijk keerpunt?

Er brak wel iets, maar het was ook het begin van iets anders voor mijn oma. Dat was het begin van de tweede helft van haar carrière. Ze wilde snel afscheid nemen van haar jeugdigheid en schoonheid en dat werd tegelijk ook haar handelsmerk. Het was het einde van een liefdesverhaal en het begin van een ander gemeenschappelijk verhaal waarin zij de beste vrienden van de wereld zouden worden. En minder de mooiste geliefden van de wereld.

Heeft je oma nooit gevochten tegen de tand des tijds?

Ze zei zelfs dat ze voor de troepen uit wilde lopen. Ze wilde niet langer blijven hangen in het schoonheidsideaal dat gecreëerd was in de film Casque d’or. (Casque d’or van Jacques Becker, uitgebracht in 1952, is een van de films waardoor Simone Signoret bij het grote publiek doorbrak).

Het was geen wrok?

Nee, het werd een intellectuele uitdaging. Mijn oma kreeg de Marilyn-affaire letterlijk in haar gezicht gesmeten. Vanaf dat moment was het onmogelijk voor haar om nog langer de verliefde vrouw te blijven. Het werd nu de weduwe Couderc, Madame Rosa,… Paradoxaal genoeg kwam het haar heel goed uit. Zij, die in eerste instantie moeite had gehad de rol van lichte vrouw of femmes fatales achter zich te laten, was nu ineens in staat een ander register te openen, omdat zij haar jeugd achter zich had gelaten. Er opende zich een compleet nieuwe wereld. Een wereld waarin ze oudere vrouwen ging spelen, eigenlijk nog ver voor haar tijd.

Als Signoret en Montand langer hadden geleefd, zou mijn carrière totaal anders zijn geweest

Wat zou je oma gezegd hebben over jouw carrière als columnist bij Cyril Hanouna?

Als zij en Montand langer hadden geleefd, zou mijn carrière er heel anders hebben uitgezien. Ik zou waarschijnlijk niet bij de televisie zijn gegaan. Ik weet niet zeker of ik Loft Story zou hebben gepresenteerd als mijn oma nog had geleefd. Maar ze zou zeker niet meehuilen met de wolven in het bos, ze zou geïnteresseerd zijn geweest in het reality-tv-fenomeen en op zoek zijn gegaan naar het sociologisch belang.

Hoe waren de zondagen in het huis in Autheuil-Authouillet, in de Eure?

Mijn oma wa eigenlijk heel eenvoudig, ze besteedde uren aan naaien. Montand was meer de ster. Zondag was de dag van gebraden kip en spaghetti bolognese met het recept van Montand’s zus. Het was ook de dag dat er veel mensen kwamen lunchen: we zaten vaak met een stuk of tien mensen aan tafel. Met mensen als Régis Debray, Christine Ockrent, Bernard Kouchner, Michel Piccoli, Noureeiv…

Ga je nog wel eens terug?

Helaas hebben we het huis niet meer, maar ik heb het nog steeds in mijn hart en in mijn hoofd.

Zijn je oma en Montand, ‘een eeuwige tiener, zoals jij het zegt’, nog bij je?

Ja, ze zijn altijd bij me! Mijn huis is als een mausoleum. Er zijn overal foto’s van hen.

Was La vie de Montand-Signoret niet de mooiste film ooit gemaakt? 

De film is ongelooflijk mooi. We gaan nog proberen een film te maken over hun leven en met Eric-Emmanuelle Schmitt hebben we een toneelstuk gemaakt over de Hollywood-episode.

Je vous ai tant aimés , Montand et Signoret, un couple dans l’Histoire. Benjamin Castaldi. Editions du Rocher. Prijs : €19,90

Aart Sierksma

Bron: Benjamin Castaldi : “Marilyn a cassé le couple Montand-Signoret” [Olivier Bohin]